Trong thời gian qua cùng với việc thực hiện đề án xây dựng thị xã Văn hóa – Du lịch Nghĩa Lộ giai đoạn 2013 – 2020, thị xã Nghĩa Lộ đã có nhiều giải pháp bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa của nhân dân các dân tộc trên địa bàn. Đặc biệt là các giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Thái Nghĩa Lộ - Mường Lò.

Trong thời gian qua cùng với việc thực hiện đề án xây dựng thị xã Văn hóa – Du lịch Nghĩa Lộ giai đoạn 2013 – 2020, thị xã Nghĩa Lộ đã có nhiều giải pháp bảo tồn, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa của nhân dân các dân tộc trên địa bàn. Đặc biệt là các giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Thái Nghĩa Lộ - Mường Lò.Đến nay thị xã Nghĩa Lộ đã vinh dự có 02 di sản văn hóa quốc gia là Nghệ thuật Xòe Thái và Hội Hạn khuống. Gắn liền với các giá trị văn hóa đó là việc bảo tồn và sử dụng các nhạc cụ dân tộc Thái. Trong đó nhạc cụ đặc trưng không thể thiếu đó chính là Khèn bè Thái. Năm 2017 thị xã Nghĩa Lộ đã chế tác và biểu diễn chiếc Khèn bè Thái lớn nhất xác lập kỷ lục Guness Việt Nam tại lễ khai mạc Tuần lễ du lịch Văn hóa Mường Lò. Chiếc Khèn bè hiện đang được trưng bày tại homstay Tông Pọong phường Tân An. Để có được thành công đó là sự đóng góp không nhỏ của các nghệ nhân tâm huyết trong bảo tồn, giữ gìn và lưu truyền chế tác Khèn bè như: Cố nghệ nhân Cầm Văn Ngoan – Phúc Sơn; Nghệ nhân Lò Văn Biến – Căng Nà – phường Trung Tâm; Bạn Lê Thanh Tùng – Trường TH&THCS Lý Tự Trọng…… Tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại việc khôi phục, bảo tồn nhạc cụ độc đáo này còn nhiều khó khăn, đặc biệt là đội ngũ chế tác Khèn bè. Vì vậy thiếu các điều kiện để xây dựng hồ sơ Khèn bè trình công nhận di sản văn hóa. Càng khó khăn trong việc đưa Khèn bè trở thành sản phẩm du lịch tham quan cũng như làm quà lưu niệm, quà tặng. Vì vậy thị xã Nghĩa Lộ đã ban hành riêng Kế hoạch số 45 ngày 27/2/2020 về Bảo tồn, khai thác, phát huy giá trị nhạc cụ Khèn bè của dân tộc thái vùng Mường Lò năm 2020. Trong đó đề ra mục tiêu: Thị xã có từ 5 – 10 người chế tác thành thạo và có khả năng truyền dạy việc chế tác Khèn bè của dân tộc Thái; Có 100 – 150 người thuộc mọi lứa tuổi trên địa bàn sử dụng thành thạo Khèn bè; Mở 5 lớp học chế tác và sử dụng Khèn bè. Đến thời điểm này thị xã Nghĩa Lộ đã mở lớp thứ 2 về chế tác nhạc cụ Khèn bè cho 15 học viên tham gia. Đặc biệt các nghệ nhân truyền dạy đều là các học viên của lớp thứ nhất đi học tập tại Sơn La. Điều đó đã chứng tỏ thành quả của niềm đam mê, nhiệt huyết, phấn đấu và ý thức bảo tồn, giữ gìn, phát huy giá trị của nhạc cụ dân tộc Khèn bè của đồng bào dân tộc Thái. Việc mở các lớp học chế tác và sử dụng Khèn bè là một hình thức khuyến khích và thể hiện sự quan tâm trong giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa góp phần xây dựng thành công thị xã Văn hóa – Du lịch. Nối tiếp Nghệ thuật xòe Thái và hội Hạn Khuống; Nghệ thuật chế tác và sử dụng Khèn bè của người Thái Nghĩa Lộ - Mường Lò sẽ sớm được các cấp công nhận và vinh danh là di sản văn hóa./.