Chuyển đổi số thư viện là quá trình thực hiện áp dụng công nghệ thông tin, các nền tảng số vào công tác thư viện. Thư viện tỉnh Yên Bái đã thực hiện nhiều hình thức chuyển đổi số, tạo sự đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong các hoạt động thư viện, từng bước hình thành thư viện hiện đại, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng xã hội học tập.
Triển lãm sách trực tuyến trên trang Website: Thuvientinhyenbai.gov.vn
*Về công tác chỉ đạo, điều hành
Thư viện tỉnh Yên Bái đã xây dựng và ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác chuyển đổi số tại đơn vị như: Công văn số 83/TVT-HC, ngày 12/3/2024 về đăng ký nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng chuyển đổi số cơ bản cho VC năm 2024; Công văn số 99/CV-TVT ngày 20/3/2024 về Triển khai thí điểm Trợ lý ảo cán bộ, viên chức và cung cấp dữ liệu của Thư viện tỉnh trên nền tảng Trợ lý ảo; Công văn số 143/CV-TV ngày 09/5/2024 về Báo cáo mô hình chuyển đổi số; Công văn 175/TV-HC ngày 07/6/2024 về việc cử cán bộ viên chức tham gia Đoàn Công tác học tập kinh nghiệm về chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Thanh Hóa; Kế hoạch số 263/KH-TV về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày chuyển đổi số quốc gia của Thư viện tỉnh Yên Bái Năm 2024…
*Về công tác nghiệp vụ
Thư viện tỉnh tiếp tục tham gia xây dựng đề tài khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu xây dựng thư viện số gắn với chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Yên Bái”.
Triển khai thực hiện tốt phần mềm thư viện nhằm thực hiện xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất chuẩn nghiệp vụ đã được chuẩn hóa. 9 tháng đầu năm 2024, Thư viện tỉnh đã xử lý kỹ thuật 2.006 tài liệu, xây dựng CSDL với 36.684 tài liệu đúng hướng dẫn về quy định chuyên môn, nghiệp vụ. Thực hiện số hóa 29.277 trang tài liệu, sưu tầm 7.407 trang tài liệu số để bổ sung vào các bộ sưu tập số, giúp bạn đọc tiếp cận với nhiều loại hình tài liệu. Xây dựng 9.711 đơn vị tài liệu tra cứu bổ sung vào hệ thống mục lục, cơ sở dữ liệu; thông tin tra cứu đăng tải trên Website:Thuvientinhyenbai.gov.vn, đảm bảo lưu trữ an toàn kết quả xử lý tài nguyên thông tin, dễ sử dụng.
* Về công tác phục vụ và công tác thông tin tuyên truyền:
Thư viện tỉnh Yên Bái đã thực hiện việc mượn trả sách và làm thẻ cho bạn đọc trên phần mềm thư viện. Duy trì hoạt động trên Website, Fanpage của Thư viện tỉnh Yên Bái giúp bạn đọc vào tra cứu, tìm kiếm thông tin và đăng ký thẻ online một cách đơn giản, thuận lợi, là kênh tuyên truyền quảng bá các hoạt động của thư viện và giới thiệu nguồn lực thông tin hiệu quả. Tính đến 9 tháng đầu năm 2024, Thư viện tỉnh đã phục vụ 129.985 lượt bạn đọc trong và ngoài thư viện, tróng đó phục vụ 55.388 lượt bạn đọc trên không gian mạng. Chia sẻ cơ sở dữ liệu của Thư viện điện tử cho nhiều trường chuyên nghiệp và trường phổ thông trên địa bàn phục vụ công tác giảng dạy và học tập của nhà trường. Hướng dẫn bạn đọc tra cứu, khai thác Thư viện số. Nâng cao chất lượng hoạt động Trang thông tin điện tử Thư viện tỉnh Yên Bái nhằm quảng bá thư viện, phục vụ rộng rãi bạn đọc tra cứu và đọc sách điện tử.
Bám sát các nhiệm vụ chính trị của Sở VHTTDL, của tỉnh, của đất nước, biên soạn 27 số thư mục địa chí toàn văn “Yên Bái thành tựu kinh tế - xã hội”; 01 thư mục chuyên đề “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Cột mốc vàng lịch sử”. Trưng bày, triển lãm, tuyên truyên, giới thiệu sách, báo, tài liệu và các hoạt động của thư viện: 86 tin/bài/chuyên đề. Thiết kế các pano tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn của Sở, của tỉnh, của đất nước đăng tải lên Trang thông tin điện tử (Website) Thư viện tỉnh Yên Bái, trang fanpage và các trang mạng xã hội khác…
Triển lãm trực tuyến 03 chuyên đề: Triển lãm báo xuân chủ đề “Xuân Giáp Thìn 2024” giới thiệu đặc san số Xuân, số Tết của các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương; Triển lãm sách chủ đề “Sách và cuộc sống” chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam 21/4 và triển lãm tài liệu trực tuyến trên Website của thư viện tỉnh với chủ đề: “Phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời” trong Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024 đăng trên website Thư viện tỉnh. Tạo mã QRcode cho các thư mục như thư mục chuyên đề “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Cột mốc vàng lịch sử”; xây dựng bộ máy tra cứu điện tử giúp bạn đọc dễ dàng tìm kiếm tài liệu trên Website...
* Xe thư viện lưu động
Thực hiện nhiệm vụ chính trị hàng năm của tỉnh, của ngành, Thư viện tỉnh đã xây dựng kế hoạch phục vụ hàng quý của xe thư viện lưu động đi các huyện, thị xã trong tỉnh được đăng tải trên không gian mạng (fanpage, website Thư viện tỉnh) giúp bạn đọc có thể biết được lịch trình của xe để đến mượn trả sách. Tính đến 9 tháng đầu năm 2024, lượt sách báo luân chuyển của xe thư viện đạt 30.597 lượt bạn đọc với 60.276 tài liệu. Hướng dẫn cho bạn đọc đăng ký thẻ thư viện online trên website Thư viện tỉnh. Cùng với các hoạt động phục vụ là các hoạt động trưng bày, giới thiệu sách báo trên xe thư viện theo các chuyên đề “Hưởng ứng tuần lễ học tập suốt đời năm 2024”; “Chủ quyền biển đảo Việt Nam”; “An toàn giao thông đường bộ”. Và pano giới thiệu sách: “Đất và người Yên Bái”; “Yên Bái điểm đến di sản thiên nhiên và văn hóa”; “Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; “Bác Hồ kính yêu”; “Xây dựng Yên Bái xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”…
Ngoài ra, cán bộ Thư viện còn có nhiều cách làm hay để đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số trong thư viện như: Tạo mã QR cho các thư mục thông báo sách mới (sách thiếu nhi, người lớn, lưu động) và thư mục chuyên đề; Xây dựng Lite App “Thư viện số Yên Bái” trên nền tảng điện thoại di động (Smartphone) và máy tính bảng (Tablet); Tổ chức triển lãm sách, báo tạp trí trên không gian mạng… Hằng năm, Thư viện tỉnh đã cử các viên chức tham gia vào các lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng về CNTT và chuyển đổi số, cử 04 đồng chí tham gia lớp đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến nâng cao trình độ, kỹ năng số đợt 1 năm 2024.
Một số nhiệm vụ, giải pháp trong công tác chuyển đổi số cuối năm 2024
- Thư viện tỉnh Yên Bái tiếp tục tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về chủ trương, đường lối liên quan đến chuyển đổi số và kỹ năng ứng dụng công nghệ số cho viên chức, người lao động thư viện.
- Tiếp tục tham gia và tham mưu giúp Sở VHTT&DL, Sở Thông tin và Truyền thồng, Trung tâm chuyển đổi số và các ngành có liên quan xây dựng đề tài khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu xây dựng thư viện số gắn với chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Yên Bái”
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động thư viện như: Công tác chỉ đạo điều hành, quản lý nhân sự; xây dựng thư viện số; xử lý nghiệp vụ tài liệu mới, số hóa tài liệu, thanh lọc tài liệu, xây dựng mục lục tra cứu điện tử và đưa CSDL lên Website thư viện.
- Tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng về CNTT, chuyển đổi số. Phối hợp với các cơ quan, đơn vị chuyên môn để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hoặc đề xuất trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
- Duy trì hoạt động trên Website, Fanpage và các trang mạng xã hội khác của Thư viện tỉnh Yên Bái giúp bạn đọc vào tra cứu, tìm kiếm thông tin thuận lợi, là kênh tuyên truyền quảng bá các hoạt động của thư viện và giới thiệu sách hiệu quả.
Nguyễn Thị Mai Loan, Phòng Nghiệp vụ - Thư viện tỉnh Yên Bái
Chuyển đổi số thư viện là quá trình thực hiện áp dụng công nghệ thông tin, các nền tảng số vào công tác thư viện. Thư viện tỉnh Yên Bái đã thực hiện nhiều hình thức chuyển đổi số, tạo sự đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong các hoạt động thư viện, từng bước hình thành thư viện hiện đại, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng xã hội học tập.*Về công tác chỉ đạo, điều hành
Thư viện tỉnh Yên Bái đã xây dựng và ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn công tác chuyển đổi số tại đơn vị như: Công văn số 83/TVT-HC, ngày 12/3/2024 về đăng ký nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng chuyển đổi số cơ bản cho VC năm 2024; Công văn số 99/CV-TVT ngày 20/3/2024 về Triển khai thí điểm Trợ lý ảo cán bộ, viên chức và cung cấp dữ liệu của Thư viện tỉnh trên nền tảng Trợ lý ảo; Công văn số 143/CV-TV ngày 09/5/2024 về Báo cáo mô hình chuyển đổi số; Công văn 175/TV-HC ngày 07/6/2024 về việc cử cán bộ viên chức tham gia Đoàn Công tác học tập kinh nghiệm về chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Thanh Hóa; Kế hoạch số 263/KH-TV về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày chuyển đổi số quốc gia của Thư viện tỉnh Yên Bái Năm 2024…
*Về công tác nghiệp vụ
Thư viện tỉnh tiếp tục tham gia xây dựng đề tài khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu xây dựng thư viện số gắn với chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Yên Bái”.
Triển khai thực hiện tốt phần mềm thư viện nhằm thực hiện xây dựng cơ sở dữ liệu thống nhất chuẩn nghiệp vụ đã được chuẩn hóa. 9 tháng đầu năm 2024, Thư viện tỉnh đã xử lý kỹ thuật 2.006 tài liệu, xây dựng CSDL với 36.684 tài liệu đúng hướng dẫn về quy định chuyên môn, nghiệp vụ. Thực hiện số hóa 29.277 trang tài liệu, sưu tầm 7.407 trang tài liệu số để bổ sung vào các bộ sưu tập số, giúp bạn đọc tiếp cận với nhiều loại hình tài liệu. Xây dựng 9.711 đơn vị tài liệu tra cứu bổ sung vào hệ thống mục lục, cơ sở dữ liệu; thông tin tra cứu đăng tải trên Website:Thuvientinhyenbai.gov.vn, đảm bảo lưu trữ an toàn kết quả xử lý tài nguyên thông tin, dễ sử dụng.
Tra cứu thông tin trên Website: Thuvientinhyenbai.gov.vn
* Về công tác phục vụ và công tác thông tin tuyên truyền:
Thư viện tỉnh Yên Bái đã thực hiện việc mượn trả sách và làm thẻ cho bạn đọc trên phần mềm thư viện. Duy trì hoạt động trên Website, Fanpage của Thư viện tỉnh Yên Bái giúp bạn đọc vào tra cứu, tìm kiếm thông tin và đăng ký thẻ online một cách đơn giản, thuận lợi, là kênh tuyên truyền quảng bá các hoạt động của thư viện và giới thiệu nguồn lực thông tin hiệu quả. Tính đến 9 tháng đầu năm 2024, Thư viện tỉnh đã phục vụ 129.985 lượt bạn đọc trong và ngoài thư viện, tróng đó phục vụ 55.388 lượt bạn đọc trên không gian mạng. Chia sẻ cơ sở dữ liệu của Thư viện điện tử cho nhiều trường chuyên nghiệp và trường phổ thông trên địa bàn phục vụ công tác giảng dạy và học tập của nhà trường. Hướng dẫn bạn đọc tra cứu, khai thác Thư viện số. Nâng cao chất lượng hoạt động Trang thông tin điện tử Thư viện tỉnh Yên Bái nhằm quảng bá thư viện, phục vụ rộng rãi bạn đọc tra cứu và đọc sách điện tử.
Bám sát các nhiệm vụ chính trị của Sở VHTTDL, của tỉnh, của đất nước, biên soạn 27 số thư mục địa chí toàn văn “Yên Bái thành tựu kinh tế - xã hội”; 01 thư mục chuyên đề “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Cột mốc vàng lịch sử”. Trưng bày, triển lãm, tuyên truyên, giới thiệu sách, báo, tài liệu và các hoạt động của thư viện: 86 tin/bài/chuyên đề. Thiết kế các pano tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn của Sở, của tỉnh, của đất nước đăng tải lên Trang thông tin điện tử (Website) Thư viện tỉnh Yên Bái, trang fanpage và các trang mạng xã hội khác…
Mã QRcode thư mục như thư mục chuyên đề “Chiến thắng Điện Biên Phủ
- Cột mốc vàng lịch sử”
Triển lãm trực tuyến 03 chuyên đề: Triển lãm báo xuân chủ đề “Xuân Giáp Thìn 2024” giới thiệu đặc san số Xuân, số Tết của các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương; Triển lãm sách chủ đề “Sách và cuộc sống” chào mừng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam 21/4 và triển lãm tài liệu trực tuyến trên Website của thư viện tỉnh với chủ đề: “Phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời” trong Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024 đăng trên website Thư viện tỉnh. Tạo mã QRcode cho các thư mục như thư mục chuyên đề “Chiến thắng Điện Biên Phủ - Cột mốc vàng lịch sử”; xây dựng bộ máy tra cứu điện tử giúp bạn đọc dễ dàng tìm kiếm tài liệu trên Website...
* Xe thư viện lưu động
Thực hiện nhiệm vụ chính trị hàng năm của tỉnh, của ngành, Thư viện tỉnh đã xây dựng kế hoạch phục vụ hàng quý của xe thư viện lưu động đi các huyện, thị xã trong tỉnh được đăng tải trên không gian mạng (fanpage, website Thư viện tỉnh) giúp bạn đọc có thể biết được lịch trình của xe để đến mượn trả sách. Tính đến 9 tháng đầu năm 2024, lượt sách báo luân chuyển của xe thư viện đạt 30.597 lượt bạn đọc với 60.276 tài liệu. Hướng dẫn cho bạn đọc đăng ký thẻ thư viện online trên website Thư viện tỉnh. Cùng với các hoạt động phục vụ là các hoạt động trưng bày, giới thiệu sách báo trên xe thư viện theo các chuyên đề “Hưởng ứng tuần lễ học tập suốt đời năm 2024”; “Chủ quyền biển đảo Việt Nam”; “An toàn giao thông đường bộ”. Và pano giới thiệu sách: “Đất và người Yên Bái”; “Yên Bái điểm đến di sản thiên nhiên và văn hóa”; “Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; “Bác Hồ kính yêu”; “Xây dựng Yên Bái xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”…
Ngoài ra, cán bộ Thư viện còn có nhiều cách làm hay để đẩy mạnh hoạt động chuyển đổi số trong thư viện như: Tạo mã QR cho các thư mục thông báo sách mới (sách thiếu nhi, người lớn, lưu động) và thư mục chuyên đề; Xây dựng Lite App “Thư viện số Yên Bái” trên nền tảng điện thoại di động (Smartphone) và máy tính bảng (Tablet); Tổ chức triển lãm sách, báo tạp trí trên không gian mạng… Hằng năm, Thư viện tỉnh đã cử các viên chức tham gia vào các lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng về CNTT và chuyển đổi số, cử 04 đồng chí tham gia lớp đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến nâng cao trình độ, kỹ năng số đợt 1 năm 2024.
Một số nhiệm vụ, giải pháp trong công tác chuyển đổi số cuối năm 2024
- Thư viện tỉnh Yên Bái tiếp tục tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức về chủ trương, đường lối liên quan đến chuyển đổi số và kỹ năng ứng dụng công nghệ số cho viên chức, người lao động thư viện.
- Tiếp tục tham gia và tham mưu giúp Sở VHTT&DL, Sở Thông tin và Truyền thồng, Trung tâm chuyển đổi số và các ngành có liên quan xây dựng đề tài khoa học cấp tỉnh “Nghiên cứu xây dựng thư viện số gắn với chuyển đổi số tại Thư viện tỉnh Yên Bái”
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động thư viện như: Công tác chỉ đạo điều hành, quản lý nhân sự; xây dựng thư viện số; xử lý nghiệp vụ tài liệu mới, số hóa tài liệu, thanh lọc tài liệu, xây dựng mục lục tra cứu điện tử và đưa CSDL lên Website thư viện.
- Tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng về CNTT, chuyển đổi số. Phối hợp với các cơ quan, đơn vị chuyên môn để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hoặc đề xuất trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
- Duy trì hoạt động trên Website, Fanpage và các trang mạng xã hội khác của Thư viện tỉnh Yên Bái giúp bạn đọc vào tra cứu, tìm kiếm thông tin thuận lợi, là kênh tuyên truyền quảng bá các hoạt động của thư viện và giới thiệu sách hiệu quả.
Nguyễn Thị Mai Loan, Phòng Nghiệp vụ - Thư viện tỉnh Yên Bái