Với địa hình đặc biệt và đặc thù của khí hậu, nên một năm, đồng bào Mông ở Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái chỉ gieo trồng một vụ lúa duy nhất, tháng 5- 6 là thời gian cày ải, gieo hạt, tháng 9-10 là vào vụ thu hoạch. Chính vì thế, mùa nước đổ và mùa lúa chín là khoảng thời gian quan trọng nhất của vụ mùa và đẹp nhất ở huyện vùng cao Tây Bắc này. Khác với mùa lúa chín rực rỡ, Mù Cang Chải vào mùa nước đổ có một vẻ đẹp thuần chất mà quyến rũ không kém khi sang thu.

Với địa hình đặc biệt và đặc thù của khí hậu, nên một năm, đồng bào Mông ở Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái chỉ gieo trồng một vụ lúa duy nhất, tháng 5- 6 là thời gian cày ải, gieo hạt, tháng 9-10 là vào vụ thu hoạch. Chính vì thế, mùa nước đổ và mùa lúa chín là khoảng thời gian quan trọng nhất của vụ mùa và đẹp nhất ở huyện vùng cao Tây Bắc này. Khác với mùa lúa chín rực rỡ, Mù Cang Chải vào mùa nước đổ có một vẻ đẹp thuần chất mà quyến rũ không kém khi sang thu.Do thiếu đất bằng để canh tác, đồng bào Mông ở Mù Cang Chải phải tận dụng vỡ đất ở lưng chừng núi, thu phục thiên nhiên để sinh tồn nhưng vô tình lại trở thành những “nghệ sĩ” tạo nên một “tác phẩm nghệ thuật” hùng vĩ giữa núi non đại ngàn. Một năm, đồng bào nơi đây chỉ canh tác một vụ lúa chính vào dịp hè - thu. Không sở hữu vẻ đẹp màu mè, lộng lẫy như ở mùa thu, khi những thửa ruộng ngập tràn bởi sắc vàng của màu nắng và những bông lúa trĩu hạt; mùa nước đổ về, ruộng bậc thang nơi đây mang một vẻ hoang sơ, bình dị với gam màu trầm chủ đạo, đúng chất của một miền sơn cước vùng Tây Bắc. Tháng 5 đến, vùng rẻo cao Mù Cang Chải hiện lên một vẻ đẹp khác biệt của mùa nước đổ, với màu nâu của đất hòa quyện cùng mây trắng, trời xanh và mặt nước nhấp nhánh, phản chiếu nhiều cung bậc của ánh sáng. Nếu ban ngày, những thửa ruộng bậc thang lung linh như dát vàng dưới ánh nắng mặt trời thì về đêm lại huyền bí dưới ánh bạc của mặt trăng, phủ trên từng lớp nước tạo thành những mảng sáng tối kỳ ảo, làm cho những thửa ruộng nơi đây trở nên xinh đẹp gấp bội phần. Đây là khoảng thời gian người Mông nơi đây bắt đầu cho nước vào ruộng. Họ tận dụng những cơn mưa rào đầu tiên của mùa hạ, đó là lúc mưa nặng hạt nhất và nắng hè cũng chưa kịp gay gắt. Để đảm bảo đủ nước, đồng bào còn đón thêm nguồn từ những khe suối, mạch nước qua ống luồng, ống bương dẫn vào ruộng để cày ải. Nước sẽ đổ đầy từ những thửa ruộng trên cao sau đó tràn xuống các ruộng dưới. Khi nước đã được đổ đầy trên các mảnh ruộng, cũng là lúc đồng bào bắt đầu xuống đồng cày ải. Tinh thần đoàn kết dân tộc, cố kết cộng đồng được thể hiện qua việc tập hợp những nhóm người chung sức làm từ ruộng nhà này sang nương nhà khác, tạo nên một vẻ đẹp nhân văn trong cảm xúc, được gọi tên “đất và người”. Du khách đến với Mù Cang Chải vào dịp này sẽ thấy nơi đây ẩn chứa sự kỳ vĩ riêng biệt, lấp loáng phản chiếu vẻ đẹp bao la của đất trời, của tạo hóa và sức người khiến cho mảnh đất vùng cao trở nên đẹp khác lạ với bức tranh thủy mặc khổng lồ không nơi nào sánh được. Từ đây, người dân bắt đầu bước vào vụ mùa mới trong năm, là gieo hạt, là chăm sóc, là bảo vệ… những thửa ruộng bậc thang thấm đậm biết bao mồ hôi, công sức, thậm chí còn là nước mắt, là máu của đồng bào. Và rồi, những “nấc thang vàng” hứa hẹn sẽ đem về một mùa vụ bội thu, một cuộc sống no đủ, hạnh phúc cho đồng bào khi mùa thu đến. Hưởng ứng Năm du lịch Quốc gia 2017 - Lào Cai - Tây Bắc, đây là lần đầu tiên tỉnh Yên Bái tổ chức Festival dù lượn Khau Phạ vào mùa nước đổ. Hoạt động đang thu hút được sự quan tâm của đông đảo du khách trong và ngoài nước sẽ diễn ra vào hai đợt, đợt I ngày 13 - 14/5/2017, đợt II ngày 20 - 21/5/2017 tại điểm đèo Khau Phạ. Đây là một điểm bay đẹp mang phong cảnh của đại ngàn, đã được đầu tư với quy mô lớn, thực hiện nhiều năm liên tục vào mùa lúa chín. Bên cạnh đó, huyện Mù Cang Chải còn tổ chức hoạt động du lịch cộng đồng tại các xã Chế Cu Nha, La Pán Tẩn, Dế Xu Phình và thị trấn Mù Cang Chải; chương trình biểu diễn Khèn Mông; trưng bày, giới thiệu sản phẩm, đặc sản địa phương; tổ chức các trò chơi dân gian, thể thao dân tộc… Đây là một trong những hoạt động nhằm tôn vinh kỳ quan thiên nhiên, nét đẹp văn hóa, vùng đất và con người Mù Cang Chải nói riêng cũng như tỉnh Yên Bái nói chung đến đông đảo du khách trong nước và quốc tế. Đồng thời là dịp đẩy mạnh quảng bá, khai thác hiệu quả và bền vững những tiềm năng sẵn có nhằm thu hút các nguồn lực đầu tư cho hoạt động du lịch, góp phần tạo ra những sản phẩm du lịch mang tên Yên Bái, với tiêu chí mới lạ, độc đáo, hấp dẫn đáp ứng cho nhu cầu ngày càng cao của du khách trong hành trình thăm quan, du lịch, khám phá và trải nghiệm./.