Chiều ngày 25/3/2025, UBND xã Yên Hợp, huyện Văn Yên thực hiện các thủ tục bàn giao cổ vật Thạp đồng mới phát hiện tại thôn Yên Dũng, xã Yên Hợp cho Bảo tàng tỉnh Yên Bái

Chiều ngày 25/3/2025, UBND xã Yên Hợp, huyện Văn Yên thực hiện các thủ tục bàn giao cổ vật Thạp đồng mới phát hiện tại thôn Yên Dũng, xã Yên Hợp cho Bảo tàng tỉnh Yên BáiDự buổi bàn giao có ông Đoàn Ngọc Chiến - Phó Chủ tịch UBND xã Yên Hợp; ông Hoàng Tiến Long - Giám đốc Bảo tàng tỉnh; bà Vũ Thị Kim Thoa - Phó Trưởng phòng Văn hóa, Khoa học và Thông tin huyện Văn Yên; ông Nguyễn Đăng Khoa - Trưởng Công an xã Yên Hợp và các cán bộ phòng Nghiệp vụ bảo tàng. Phát biểu tại buổi lễ, ông Hoàng Tiến Long trân trọng cảm ơn UBND xã Yên Hợp, huyện Văn Yên đã phát hiện, kịp thời phối hợp với Bảo tàng tỉnh tổ chức tìm kiếm, nghiên cứu, thám sát và bàn giao toàn bộ di vật, cổ vật cho cơ quan quản lý. Trước mắt, Bảo tàng tỉnh sau khi tiếp nhận Thạp đồng sẽ nghiên cứu và phục hồi lại thạp với hình dạng tốt nhất. Sau đó mời các chuyên gia đánh giá để phục vụ cho việc tổ chức trưng bày, phát huy giá trị của cổ vật khi giới thiệu tới đông đảo công chúng biết được giá trị lịch sử của vùng đất Yên Hợp và Văn Yên, Yên Bái. Đồng thời ông Long nhấn mạnh Bảo tàng sẽ báo cáo đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho ý kiến chỉ đạo về việc khen thưởng cho tổ chức, cá nhân đã có ý thức phát hiện và giao nộp di vật, cổ vật, bảo vật. Việc khen thưởng sẽ là hình thức tuyên truyền để người dân nâng cao ý thức, phát hiện, bảo vệ và giao nộp di sản văn hóa chung về nhà nước. Ông Đoàn Ngọc Chiến - Phó Chủ tịch UBND xã Yên Hợp bày tỏ mong muốn Bảo tàng tỉnh sớm phục dựng Thạp đồng, trưng bày và tuyên truyền về giá trị của cổ vật để bà con nhân dân địa phương phấn khởi vì những đóng góp công sức trong việc bảo tồn giá trị văn hóa quê hương. Chứng kiến lễ bàn giao, ông Nguyễn Đăng Khoa - Trưởng Công an xã Yên Hợp chia vui với bà con nhân dân, chính quyền địa phương khi phát hiện được cổ vật quý và đề nghị Bảo tàng tỉnh sớm phục dựng, trưng bày và tuyên truyền để bà con nâng cao ý thức, tự giác giao nộp các di vật, cổ vật tại địa phương khi phát hiện trong quá trình lao động, sản xuất. Thạp đồng xã Yên Dũng được phát hiện bởi anh Vũ Duy Lập, công dân thôn Yên Dũng vào hồi 18 giờ 00 phút, ngày 19 tháng 01 năm 2025, tại khu vực Đình An Dũng, thôn Yên Dũng, xã Yên Hợp, huyện Văn Yên. Trong quá trình sử dụng máy múc để san gạt mặt bằng thuộc khu vực đất của bà Nguyễn Thị Thơm - công dân thôn Yên Dũng phía bên phải đình An Dũng (hướng nhìn từ cửa đình ra phía trước) phát hiện một số vật thể lạ. Ngay sau khi nhận được tin báo của anh Lập, Ủy ban nhân dân xã Yên Hợp đã huy động lực lượng Công an, quân sự xã có mặt tại hiện trường, tiến hành lập biên bản, niêm phong 05 mảnh lớn và nhiều mảnh nhỏ có hình thù khác nhau, mặt trước có nhiều họa tiết hoa văn. Đồng thời phong tỏa hiện trường nơi san gạt đất và khu vực đình An Dũng, cắt cử lực lượng công an, quân sự bảo vệ, canh gác bảo đảm an ninh trật tự, không cho người và xúc vật đến gần. Bảo tàng tỉnh phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh đã tiếp cận, mở rộng không gian tìm kiếm tại hiện trường thôn Yên Dũng, thu thập thêm được hàng chục mảnh đồng lớn nhỏ tại buổi thám sát ngày 18/2/2025. Sau khi nhận được thông tin trực tiếp của Uỷ ban nhân dân xã Yên Hợp về việc phát hiện và đề nghị kiểm tra, xác định hiện vật mới được phát hiện tại xã Yên Hợp, ngày 18/2/2025, Bảo tàng tỉnh phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử tỉnh đã tiếp cận, mở rộng không gian tìm kiếm, thu thập thêm được hàng chục mảnh đồng lớn nhỏ trong đó có các mảnh thuộc phần nắp; 2 hạt chuỗi và nhiều mảnh gốm vụn. Sau khi sơ bộ phân loại, dựng hoàn thiện từ các mảnh ghép, phục dựng được khoảng trên 70% nguyên bản thạp. Kích thước (ước lượng) cao 40,0cm - 45,0cm, đường kính miệng 32,0cm, đường kính đáy 31,0cm, nặng khoảng trên 10kg. Là loại thạp có nắp tương đối lớn, các nhóm hoa văn, cụm hoa văn hình học sắc nét thể hiện niên đại khoảng 2.000 - 2.500 năm cách ngày nay (thuộc nền văn hoá Đông Sơn). Địa điểm phát hiện được xác định là khu mộ táng với các dấu tích của đá cuội kè mộ, đồ tuỳ táng (gốm, chuỗi hạt và một số di vật đang được thu thập trong dân cũng được phát hiện tại địa điểm này). Chiếc Thạp này nếu còn nguyên vẹn rất có thể giá trị về mặt lịch sử, văn hoá (mỹ thuật, kích thước) tương đương chiếc thạp đồng Hợp Minh (Bảo vật quốc gia) đang lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Yên Bái. Huyện Văn Yên nói chung và xã Yên Hợp nói riêng là vùng đất cổ về lịch sử, nơi đây phát hiện được rất nhiều các di vật, di chỉ của con người từ thời đồ đá, đặc biệt nhất là thời kỳ đồ đồng (thời kỳ Nhà nước sơ khai - Văn Lang, Âu Lạc). Các di vật đồ đồng được phát hiện rất nhiều ở Yên Hợp, nổi trội nhất là chiếc trống đồng được phát hiện năm 2013 tại gò Dốc Giang, thôn 6 (Yên Hoà) khi thi công đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai./.                                                                                     Thanh Hoa - Bảo tàng tỉnh